Arkadaşlık ve Flört Uygulamalarında Şantaj ve Dolandırıcılık | Azar, Tinder ve Benzeri Platformlar Üzerine Hukuki Değerlendirme

Arkadaşlık, Flört uygulamalarında şantaj ve dolandırıcılık: Azar, Tinder ve benzerleri

Son yıllarda arkadaşlıklar ve insan ilişkileri internet ortamına kaymış, telefon uygulamaları ise buna kullanışlı bir zemin hazırlamıştır. Reel ortamda kurulan arkadaşlıkların yerini sanal ortam içerisindeki tanışma ve arkadaşlıklar almıştır. Sosyal medyadaki arkadaşlık uygulamaları, online oynanan bilgisayar oyunları gibi ortamlar bu tanışmaların en büyük alanı olmaktadır.Yapılan çalışmalarda ortalama gençlerin en az üçte biri online tanışma uygulaması kullanmakta olduğu ulaşılmıştır. Bu da insan ilişkilerinin en azından üç de birinin sanal ortamlara kaydığını göstermektedir. Bununla beraber de insan ilişkilerinden kaynaklanan hukuki sorunlar da en az bu oranda sanal ortamlara kaymış durumdadır. bu nedenle en sık görülen insanlar arsındaki uyuşmazlıklar olan tehdit hakaret gibi davalar artık sosyal medya üzerinden yaşanmaktadır. Sosyal medyada kayıt alma, delillendirme imkanı da olması nedeniyle internet ortamının bu suçlardaki payı artık fazlasıyla büyüktür.

Arkadaşlık uygulamaları aracılığıyla insanları tuzağa düşürüp şantaj yapacak bilgilerini yazışmalarını veya fotoğraflarını almak Türk Ceza Kanunu’nun 107. maddesinde düzenlenen şantaj suçunu açık bir şekilde işlemiş olmaktadır.

Ayrıca şantaj suçuna bağlı olarak da TCK m.106 (Tehdit suçu), TCK m.125 (Hakaret suçu), TCK m.158 (Nitelikli dolandırıcılık), Anayasa m.17 ve m.20 Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı, özel hayatın gizliliği gibi suçlar da olaya göre değişmekle birlikte ihlal edilmektedir.

Öncelikli olarak işlenen şantaj suçunun iki fiili unsuru vardır.

1) Uygulamadan tanışılan kişiyi bir şeyi yapmaya, yapmamaya veya bu suretle haksız çıkar sağlamaya zorlamak.

2) Diğer şart ise uygulamadan tanışılan kişinin onur ve saygınlığını zedeleyecek bir şeyi, burada genel anlamda mağdurun çıplak fotoğrafları ve ahlaka mugayir konuşmalarını yakınlarına açıklamakla tehdit ederek menfaat elde etmek.

Dolandırıcıların izledikleri yollar

Bu dolandırıcılıklarda mağduru sosyal medya uygulamalarından bularak orda ilk iletişim kurulmaktadır. Sosyal medya uygulamaları olan instagram, facebook veya X gibi platformlarda profil fake olma durumları daha fazla belli olması ve bu uygulamalara giren kişiler genelde tanıdıkları kişilerle iletişim kurma amacı taşıdığı için bu sıosyal medya uygulamaları dolandırıcılar için daha az tercih edilir. Genelde tinder, azar, bumble gibi popüler arkadaşlık ve flört uygulamaları üzerinden tanışıp iletişim kurulur.

Daha sonra bu flört uygulamaları üzerinden tanışılan kişilerle telefon üzerinden konuşma veya görüntülü konuşma teklifi yapılır. Buradaki asıl amaç mağdurun telefon numarasına ulaşmaktır. Çünkü üzerinize kayıtlı bir telefondan sizin ve akrabalarınızın tüm bilgilerine ulaşılmaktadır. Dolandırıcılar bu noktada panel denilen ve girilmesi yasak olan ancak para ile satılan bir datada tüm bilgilinize ulaşmaktadır. Panel üzerinden, TC numaranıza, tüm akrabalarınıza, akrabalarınızın TC kimlik numaralarına, tüm akrabalarınızın telefon numaralarına ve akrabalık bağına ulaşabilmektedirler. Bu nedenle artık telefon numaranız en mahrem olması gereken bilgileriniz arasında yer alması gerekir.

Arkadaşlık ve flört uygulamalarından tanıştığınız biri size yazışmalarınızı, ona attığınız özel bir fotoğrafı veya görüntülü konuşmadaki ekran kaydını eşinize, kardeşinize, babanıza gönderebileceği tehdidiyle şantaj yapabilir. Bu eylemi gerçekleştirenler bireysel kötü niyetli kişiler olabileceği gibi organize suç şebekeleri tarafından da yapılmış olabilir.

Dolandırıcılar Hangi Psikolojik Taktikleri İzlemektedir

Mağdurlar genç olabileceği gibi yaşı büyük olan mağdurların sayısı da oldukça fazladır. Bu anlamda yaşı büyük olan mağdurlardan dolandırıcıların istediğini alma şansı çok daha fazladır. Bunun nedeni hem yakın akraba ve varsa eşine karşı saygınlığının zedelenecek olması hem de gençlere göre maddi imkanlarının daha fazla olmasından kaynaklanmaktadır. Yapılan çalışmalarda yaşı büyük erkek mağdurların yine saygınlığının zedelenmesi ve başkalarının bunu bilmesinden duydukları korku nedeniyle şikayetçi olmamaktadırlar.

Şantaja konu fotoğrafların yakın akrabalara gönderilme tehdidinin ardından inandırıcı olması bakımından panel aracılığıyla ulaşılmış numaralara mesaj yazarak durumun ciddiyetini daha fazla hissetmesi sağlanır. Burada yakın akrabalara “eşiniz zor durumda” veya “kardeşiniz zor durumda” gibi mesajlar yazılır. Kendisine akrabaları tarafından dönüş yapılmasını istenmektedir. Şantaja konu fotoğraflar gönderilmez sadece para almak için irtibata devam edilir. Yazımalar mağdurun zor durumda olduğu üzerinde devam eder ve akrabalardan da bu nedenle para istenir.

Mağdurda, psikolojik olarak para vermeden kurtulamayacağı, şantaja boyun eğmezse saygınlığının zedelenip çevresine karşı rezil olacağı düşüncesi hakim olmaya başlar. Ancak mağdurun vereceği hiçbir para dolandırıcıların tekrar para istemesine engel olmayacaktır.

Türkiye’de gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır

Türkiye’de uygulamalar ve görüntülü konuşmalar üzerinden yapılan şantaj ve dolandırıcılıklar oldukça artmış bir çok yerde blog ve şikayet sitesinde buna bağlı şikayetler göze çarpmaktadır. Bu şikayetlere karşı adli ve idari kararlar alınması zorunlu kılmaktadır. Önemli olan önleyici tedbirlerin alınmasıdır. Şantaj çetelerine zemin hazırlayan her araç ve ortamın önüne geçerek bu suçları kolaylaştırmamak ve vatandaşların mağduriyetini önlemek amacıyla idari makamlarca tedbirler alınmalıdır.

Özellikle Azar gibi görüntülü konuşma uygulamalarında kaydedilen görüntülerin paylaşılması ve şantaj iddialarına dair çok sayıda başvuru olduğunu gösteriyor. Şikayet sitelerine yazılan şikayetler sorunun pratikte nasıl yaşandığını göstermesi açısından yaşanmış örnekleri sunuyor.

Hukuki ve idari başvuru yolları

• Öncelikle bu konularda tecrübesi olan bir avukatla tutmak önerilir davaların ve başvuruların takibi için işinizi kolaylaştırır.
• İlk başvurulması gereken yer adli makamlardır. Savcılığa veya karakola giderek suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi arkadaşlık uygulamaları aracılığıyla insanları tuzağa düşürüp şantaj yapacak bilgilerini yazışmalarını veya fotoğraflarını almak Türk Ceza Kanunu’nun 107. maddesinde düzenlenen şantaj suçunu açık bir şekilde işlemiş olmaktadır. Şantaj suçuna bağlı olarak iletişim sürecinde ve devamında TCK m.106 (Tehdit suçu), TCK m.125 (Hakaret suçu), TCK m.158 (Nitelikli dolandırıcılık), Anayasa m.17 ve m.20 Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı, özel hayatın gizliliği gibi suçlar da olaya göre değişmekle birlikte ihlal edilmektedir. Bu nedenle suçluların bulunması adına tüm bilgilerin adli makamlara eksiksiz şekilde sunulması gerekir.
• Mağdurların BTK ve e-Devlet üzerinden yapılabilen internet ihbar formları eksiksiz doldurularak BTK aracılığıyla da şikayet edilmesi gerekir. https://www.ihbarweb.org.tr/

Mağdur olanın yapması gerekenler

1. Görüntülerinizi yakın çevrenize gönderme tehdidinin ardından istenen parayı göndermeyin. Çünkü ne ödeme yaparsanız yapın daha fazla para istemelerine engel olamazsınız. Sizi aramalarına engel olmanın tek yolu sizi sizden para alamayacaklarını konusunda artık ümitlerinin tükenmesidir.
2. Ulaşabildiğiniz yakın akrabalarınızın telefonundan şantaj görüntülerinin gelebileceği telefonu whatsapp’tan engelleyin.
3. Hangi uygulamadan hangi isimle ve hangi telefonla size ulaştıklarının bilgilerini kaydedin. Bu sayfaların linkini kendinize gönderin. Mesajların ekran fotoğraflarını, imkan varsa konuşma ses kayıtlarını alarak muhafaza edin.
4. İletişimi sürdürdükçe sizden para alacakları umudu devam eder. Bu nedenle hangi uygulama üzerinden konuşuluyorsa engelleyin, konuşmayı sonlandırın.
5. Uygulama içerisinden şikayet araçlarını kullanarak profili raporlayın.
6. Süreçte siber suçlar konusunda deneyimli bir avukattan destek alın.